การตลาดออนไลน์ เรื่องง่าย ๆ ที่ ม.ราชภัฏยะลา ให้ความสำคัญ

การตลาดออนไลน์ เป็นเรื่องหนึ่งที่ได้รับความสนใจมากขึ้น ในแต่ละสาขาวิชาของมหาลัย เนื่องจากเป็นศาสตร์ที่สอนให้ผู้เรียนรู้จัก หาโอกาสรอบตัว นำโอกาสดังกล่าว มาใช้ในการทำ การตลาดออนไลน์ ที่ทางมหาลัยสามารถที่จะสอนให้นักศึกษา สามารถสร้างอาชีพในระหว่างเรียน แถมทั้งยังสามารถสร้างให้นักศึกษากล้าที่ จะส่งผลงานประกวดแข่งขันการทำธุรกิจ และ การตลาดออนไลน์ ส่งผลให้นักศึกษามีความกล้าแสดงออก และเห็นโลกกว้างมากขึ้นระหว่างเรียน

สาระรีฟ ได้รับเกียรติจากทางมหาวิทยาลัยราชภัฏยะลา สาขาวิทยาการสุขภาพ ในวันที่ 2-4 ตุลาคม 2563 ให้มาแบ่งปันความรู้ ประสบการณ์ให้แก่น้อง ๆ นักศึกษา ในชั้นเรียนปีที่ 3 จำนวน 30 ท่านให้มาได้รับรู้ถึงหลักการ ในการเริ่มต้นธุรกิจ จากการมองหาโอกาสรอบตัวที่มี และนำมาวิเคราะห์ให้ได้ธุรกิจสมัยใหม่

โดยสิ่งที่วิเคราะห์ดังกล่าวสามารถสร้างอาชีพได้ โดยการใช้หลักการ “ทำน้อย แต่ได้มาก” โดยเนื้อหาที่สอนจะมีการปูพื้นจากพื้นฐาน ไปสู่ระดับสูง เพื่อการปฏิบัติงานจริง ได้มาซึ่งโครงการที่น้อง ๆ สามารถนำไปทำธุรกิจจริงได้เลย

เกริ่นนำ (Introduction)

เริ่มต้น น้อง ๆ จะได้เรียนรู้ถึงทิศทางของการทำธุรกิจออนไลน์กันก่อน ว่าในระดับโลกมีการทำธุรกิจอะไร เริ่มธุรกิจมาได้อย่างไร แล้วเขาใช้เวลาเติบโตนานเท่าใหร่ ถึงจะได้เป็นบริษัทที่เรารู้จักกันดี โดยตัวอย่างจะต่อยอดจากบริษัทชั้นนำที่เป็นที่รู้จักทั่วไป อาทิเช่น Amazon, Google, Youtube เป็นต้น และย่อส่วนลงมาในระดับที่ใช้กันในประเทศหรือแถบเอเชียลงมา เพื่อให้เห็นรูปแบบธุรกิจในแต่ละประเทศว่ามีการทำลักษณะอย่างไรบ้าง

ต่อมา ก็จะเข้ามาสู่การเริ่มต้นธุรกิจด้วย WHY ที่เป็นจุดเริ่มต้นในการสร้างธุรกิจใหม่ ๆ ให้สามารถมีความแตกต่างจากธุรกิจดั้งเดิม พร้อมทั้งเทรนด์ของ Disruption ที่เข้ามามีผลกระทบกับธุรกิจดั้งเดิม ที่ไม่เปลี่ยนแปลงรูปแบบการทำธุรกิจ จนทำให้เกิดผลกับองค์กร จนบางแห่งถึงกับขนาดต้องปิดตัวลง จากการเปลี่ยนแปลงอันรวดเร็ว

การออกแบบทางความคิด (Design Thinking)

เริ่มต้น ก่อนที่จะมาวิเคราะห์ ธุรกิจที่มีโอกาส ทางสาระรีฟ ได้นำหัวข้อ การออกแบบทางความคิด (Design Thinking) มาให้น้อง ๆ นักศึกษาได้เรียนรู้ กระบวนการคิดกันก่อน เนื่องจากจะช่วยให้น้อง ๆ แต่ละคนสามารถมีรูปแบบทางความคิด ที่สามารถพัฒนาความคิดของตน ในรูปแบบของการ เรียนรู้ – นำไปใช้ – ปรับให้ดีขึ้น ซึ่งจะช่วยให้งานที่ออกมา จะถูกทำโดยใช้แนวคิด การพัฒนาให้ดีขึ้นตลอดเวลา

โดยเริ่มจาก 5 ขั้นตอนของ Design Thinking ที่ประกอบด้วยขั้นตอนดังนี้

1. Emphatize ซึ่งเป็นขั้นตอนแรกที่จะกำหนดว่า ใครจะเป็นคนที่เราเล็งเห็นโอกาสจากปัญหาที่เขามี เพื่อที่จะวางแผนเข้าไปคุยกับเขา นำมาซึ่งไอเดีย ความต้องการของคนกลุ่มนั้นในการมาวิเคราะห์ เพื่อให้เกิดธุรกิจต่อไป
2. Define เป็นขั้นตอนที่จะระบุถึงความต้องการของกลุ่มคนที่ ไปคุยด้วย เพื่อรวบรวมความต้องการที่แต่ละคนให้คำตอบ มาทำการจดบันทึกใว้ให้ง่ายต่อการเลือกความต้องการดังกล่าว เพื่อนำมาสู่การทำธุรกิจจริง ซึ่งบางคำตอบ จากแต่ละคน เป็นคำตอบที่มีความหมายเหมือนกัน แต่พูดกันคนละแบบ จะช่วยให้เรา
3. Ideate จะเป็นส่วนที่นำความต้องการที่ถูกแบ่งหมวดหมู่มาแล้ว มาเลือกว่าส่วนใด ที่เราจะนำมาใช้ในการออกแบบสินค้า/บริการ เพื่อที่จะเข้าสามารถเข้ามาตอบโจทย์กับความต้องการดังกล่าว
4. Prototyping ขั้นตอนที่ 4 ที่จะนำความต้องการที่เราเลือกมานั้น มาออกแบบสินค้า/บริการต้นแบบ เพื่อที่จะถูกนำไปใช้ในการนำเสนอแก่กลุ่มลูกค้าเป้าหมายที่เราได้คุยกันในช่วงแรก
5. Test ขั้นตอนสุดท้าย ที่จะนำสินค้าต้นแบบดังกล่าว ไปคุยกับกลุ่มลูกค้าอีกครั้ง เพื่อนำข้อมูลจากผลตอบรับที่ได้ มาปรับสินค้า/บริการ หรือ ทดสอบว่าสิ่งที่เราคาดการณ์นั้น เป็นสิ่งที่ลูกค้าต้องการจริง ๆ หรือไม่

สังเกตุว่า ในแต่ละขั้นตอน สามารถย้อนกลับไปในขั้นตอนใด ๆ ก็ได้ เมื่อได้รับข้อมูลตอบรับจากลูกค้า ทำให้เราสามารถที่จะวางแผนสินค้า/บริการที่ต้องการทำ ให้ตรงกับความต้องการสูงสุดของลูกค้า เพื่อสร้างโอกาสธุรกิจ และลดความเสี่ยงต่าง ๆ ลงได้เยอะ ซึ่งในส่วนนี้ สาระรีฟ ได้รวบรวมเครื่องมือที่จะถูกใช้ในแต่ละขั้นตอนหลากหลาย ผนวกเข้าไปในแต่ละส่วนทำให้น้อง ๆ สามารถเรียนรู้จากการวิเคราะห์ธุรกิจจริงได้ง่ายยิ่งขึ้น

ทำแผนธุรกิจด้วย BMC (Business Model Canvas)

เมื่อเรียนรู้หลักการเชิงออกแบบทางความคิดแล้ว ก็จะเข้ามาสู่การนำสินค้า/บริการที่ได้ มาวิเคราะห์เพิ่มเติม โดยใช้แผนภาพธุรกิจ BMC หรือ เรียกกันว่า Business Model Canvas เพื่อที่จะนำสิ่งที่เห็นโอกาสนั้น มาวิเคราะห์ในเชิงการทำธุรกิจว่า จะมีการหารายได้/ต้นทุนอย่างได้บ้าง ต้องมีวัสดุอุปกรณ์อะไร มีกิจกรรมอะไร เพื่อที่จะเห็นภาพรวมของธุรกิจทั้งหมด ว่าหากเริ่มทำจริง ทีมงานจะต้องเตรียมพร้อมในเรื่องใดบ้างที่ตนยังขาดอยู่

สิ่งที่สาระรีฟเพิ่มเติมเข้าไปในส่วนนี้คือ มีการนำแผนภาพธุรกิจแบบใหม่ที่ชื่อว่า Business Model Lean Canvas มาให้น้อง ๆ ได้ฝึกทำเพิ่มเติม ซึ่งเป็นแผนภาพที่นำ BMC มาปรับใช้ในเชิงบริบทของ Startup หรือ ธุรกิจที่เพิ่งเริ่ม

โดยเน้นการแก้ไขปัญหาของกลุ่มลูกค้าเป็นหลัก ซึ่งในส่วนของ BMC ไม่ได้เน้นมากเท่าใหร่นัก ทำให้น้อง ๆ นักศึกษาได้เห็นถึงความแตกต่างว่า หากเรากำลังจะเริ่มทำธุรกิจ เราควรจะนำ แผนภาพใดมาใช้ในการวางแผนเป็นอันดับต้น ๆ ก่อน

การปฏิบัติงาน (Workshop)

การเรียนรู้หลักการนั้น จะไม่สำคัญเลย หากไม่ได้เริ่มทำจริง สาระรีฟเลยออกแบบโครงการวิเคราะห์จริง ลงมือจริง โดยยึดขั้นตอนการทำโดยใช้ Design Thinking เป็นจุดเริ่มต้น

พร้อมนำมาวิเคราะห์ในแต่ละขั้นตอน โดยนำเครื่องมือต่าง ๆ ที่สาระรีฟ ออกแบบให้เหมาะสมกับขั้นตอนดังกล่าว มาวิเคราะห์จริงเพื่อที่น้อง ๆ จะได้เห็นที่มา ของแผนธุรกิจว่า กว่าจะได้ ธุรกิจสักตัว น้อง ๆ จะต้องคิดถึงเรื่องอะไรบ้าง

การปฏิบัติงานจริง จะให้น้อง ๆ จับกลุ่มกัน และคิดทำโครงการสักตัว โดยให้หาว่า ใครบ้างรอบตัว ซึ่งอาจจะในมหาลัยเอง หรือ นอกมหาลัยก็ได้ มีปัญหาอยู่ (ขั้นตอนที่ 1 :Emphatize) มาออกแบบว่า หากเราจะออกไปสัมภาษณ์ เราจะถามคำถามอย่างไร ให้ได้มาซึ่งคำตอบของปัญหา เพื่อที่จะได้เข้าใจถึงความต้องการที่แท้จริงของกลุ่มลูกค้า

การนำเสนอ (Pitching)

ในแต่ละการปฏิบัติงานจริง สาระรีฟ จะให้น้อง ๆ แต่ละกลุ่มมานำเสนอ ข้อมูลธุรกิจตนเอง ที่วิเคราะห์ขึ้นในแต่ละขั้นตอนที่ทำ เพื่อให้น้อง ๆ นักศึกษากลุ่มอื่น ๆ ได้เรียนรู้ ถึงธุรกิจอื่น ๆ จะได้ต่อยอด และเป็นแบบอย่างในการปรับแผนธุรกิจของตนเองให้ดีขึ้น โดยการนำเสนอ จะมีตลอดในช่วงการอบรม จากการที่น้อง ๆ ได้ทำในแต่ละเครื่องมือเสร็จสิ้น

สังเกตุว่า ที่สาระรีฟให้น้อง ๆ ได้ฝึกการนำเสนอ เพราะเป็นเรื่องที่ขาดไม่ได้เลย ในทักษะของการทำธุรกิจ ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ เพราะการทำธุรกิจนั้น หากมีโอกาสได้เล่าเรื่องให้บ่อยครั้งที่สุด จะช่วยให้น้อง ๆ ได้ฝึกทักษะการนำเสนอ ไม่ให้ตื่นเวที ให้รู้สึกว่าการ นำเสนอธุรกิจ ไอเดียของตนนั้น เป็นการเล่าเรื่องว่าเราทำอะไรอยู่ และสร้างความสนใจให้แก่ผู้ฟังที่ติดตาม ให้เข้าใจบริบทของธุรกิจนั้นมากขึ้น ไปสู่การต่อยอดโอกาสต่าง ๆ ที่จะมาในอนาคตได้ต่อไป

สำหรับหัวข้อเกี่ยวที่น่าสนใจ สามารถอ่านเพิ่มเติมกันได้นะครับ

• ผู้นำในยุค New Normal ต้องเตรียมอะไรบ้าง
• พอเพียงใช้เท่าที่มี อย่าเป็น “หนี้” จนเกินตัว
• มนุษย์เป็ด ทำได้หลายอย่าง แต่ไม่สุดสักทาง
• New Normal คืออะไร แล้ว Covid-19 เกี่ยวอะไร
• ธุรกิจแมลงสาบ (Cockroach Business) คืออะไร
• Kodak VS Fujifilm ทำไม Fujifilm ถึงอยู่รอด
• ทำธุรกิจให้เหนื่อยน้อยลง ลองอุดรูรั่วของธุรกิจซะ

ช่องทางติดตามผลงาน

ติดตามผลงานช่องทางต่างๆ ได้

Facebook: https://www.facebook.com/sararifmkt

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCUt1RPFDIOaFnrogwZHi34Q

Tiktok : https://www.tiktok.com/@sararifmkt

Line : https://lin.ee/3KWTirDxI

Website : https://www.sararif.com